Mí na Nollag 2010

Toisc gur máthair bródúil mé, seo trí pictiúir nua go ndearna muid an déireadh seachtaine seo chaite.

Gach Nollaig, tabhairim ar m'fhear chéile suí síos le linn cúig nóiméad le haghaidh an grianghraf bliantúil Nollag.

Seo hiad toradh mo chéasta dó. : )

Ok, feicim nach raibh seans ar bith aige suí síos.

Fear bocht. I gceann daichead bliana, beidh athas air go ndearna mé é, nach gceapann tú?

Is dóigh liom e.

Toisc go raibh bolg Anna mí-shasta lá amháin 's chaill sí scoile, rinne muid cúpla ceachtanna sa bhaile: ceacht Gaeilge, ceol, mata. Seo cúpla shampla díobh.

Múinteóir atá Aosta Sé bhliana?

Is í! Mo Anna bheag, cúig nóiméad ó shin, chuala mé í sa ngarraí in aice linn ag sugradh le na páistí comharsana mar is dual dóibh. Ach inniu, ní raibh banphrionsa an ábhar an lae, (faoi dhérieadh!) ach Gaeilge! Bhí sí ag múineadh na páistí eile cén chaoi a chomhaireamh go dtí a deich. " A h-aon, a dó, a trí, a ceathair..." chuala mé arís agus arís eile. Ar fheabhas!

Bheadh sé go iontach dá dtosódh sí a bheith bródúil as an nGaeilge in ionad náirithe, dá dtuigeadh sí cé chomh speisialta atá sí 's a deirfiúr óga a bheith tógáil leis an nGaeilge.

Ceol do mo Chluasa

Juicy Juicy!!!

Cheap mé go dúirt sí

, ach ní dúírt.

Gaeilge Niamh atá le plé agam-

Bhí sí ag béacaíl, agus níor thuig mé, ach chuala mé "Juicy!! Juicy!!"

Is é a bhí i gceist aici ná "Dúisigh! Dúisigh!"

Tá mé ag foghlaim gach lá í a thuiscint níos fearr, an cailín bheag 's a cuid Gaeilge briste breá. Níl a cuid Béarla níos fearr mar sin féin, tuigeann tú.

Cuireann sí an litir N ar chuid mór focal le guta ar déireadh-

hata > hatan

cóta > cótan

bríste > brísten

Cloisim "Ba mhaith mé iógurt," agus "tá mé ocras orm." Tiocfaidh an gramadach ceart. Tá mé lán sasta focal Gaeilge ar bith a chloisim aisti! Tá rudaí diffriúil di-se, mar tá beirt "Gaeilgeóirí" aici ina saol- ní raibh ach mé féin ag Anna - ach cloiseann Niamh mé féin agus Anna - 's anois, ceapann sí go dtuigeann gach duine Gaeilge. Ó am go h-am tá sí trí chéile lena seanmháthair 's nach dtuigeann sí í. Úsáideann sí Gaeilge léi agus ní thuigeann sí cén fath nach dtuigeann a seanmháthair í. Bhí fhios ag Anna i gcónaí cén teanga a úsáid le daoine éagsúla, ach níl fhios maith ag Niamh. Bhí sé an-soléir d'Anna go raibh teanga diffriúil i gceist agus na suite diffriúil gur ceart dóibh. Ní mar sin le Niamh bocht. Níl sí ach trí bliana fós; níl eagla orm faoi. Tiocfaidh sé sin freisin!

Bhí sceitimíní orm anocht, mar thosaigh Anna 's mé féin ag obair le Buntús Cainte le chéile. Rinne sí an chéad trí ceachtanna! Léigh sí iad! Bhain sí sult as na pictiúirí seafóídeach (mise freisin- híhí) ach bhí ionadh orm a í chloisteáil ag léamh an Ghaeilge! Ós rud é go raibh sé greannmhar le na pictiúirí, ní hé obair a bhí ann di - bhí sport ann! Foirfe! Go raibh míle maith agat, a Ghreann! agus Gael Linn.

Rud eile ag cur aoibh sona orm - ag cloisteáil Niamh, leis an glór óg sin, ag canadh Ím Bím Babaró, Lámh Lámh Eile, agus An bhFaca Tú Mo Sheamaisín liom!

Fuaim alainn do mo chluasa!!

Thit Anna i ngrá le 'Sé an Trua nach Mise Bean Pháidín nuair a chonaic sí an taispeántas Anam an Amhrán ar TG4. Canann sí go minic é, lena n-áirítear ar thuras lena seantuismitheóirí - chan sí do na daoine eile ag an pairc campála, ag cur ar fáil an aistriúchán agus achoimre plota as Béarla! Bhí siad an-tágtha léi, dar ndóigh.

Cé nach bhfuil ach dhá seachtain againn fagtha sular a tosnaíonn scoil arís, tá muid ag dul chun cinn leis an nGaeilge. B'fhéidir go bhfuil sé mall ag teacht, ach is maith é aon feabhsú ar bith.

Seo muide i ndiadh eaglais an seachtain seo chaite.

Ar Ais Arís

Tá míle scéal agam, ach níl míle nóiméad le scríobh agam.

Chuaigh mé agus Anna go Kansas City faoi dhéireadh! (Is é Kansas City mo bhaile dúchais.)

B'in ár gcéad thuras ina saol. Ba ghearr go mbeadh ocht mbliana caite ón uair déireadh go raibh mise ann. Ro-fhada, i mo thuraim féin!

Bhí Anna in ann bhuail lena huncail don chéad uair, agus go leor teaghlach eile. Bhí sé thar barr. Thar barr ar fad. Bhain an bheirt againn an-an-sult as. Ba bhreá le hAnna an cathair. Ní fhaca sí cathair chomh mór le sin ariamh roimhe. Bhain sí an-sult as an Country Club Plaza. Mise freisin! Tá sé go halainn, agus an bia chomh maith. Tá cuid maith bialann breá ann. Thaitin na fuarán léi.

Bhí droch-mhisneach orm arís faoin Gaeilge. (tá fhios agam - lá nua, sean-scéal céanna). Níl suim ag Anna sa teanga. Tá sí gnothach lena cairde (cheana féin?! agus í fós chomh óg!) agus má déanann siadsan é, tá sé támh. Ach ní labhraíonn siad Gaeilge, dar ndóigh! Níor chuala aon duine anseo faoi fiú. Ach tá cúpla abairt le cloisteáil aisti ó chúpla lá ó shin, ag féachaint TG4 níos minice. Tá sé fós ag dul mall, agus is dóigh liom nach mbeidh sé mar a cheap mé ar dtús. Bhí aisling agam le gach duine i mo theach ag labhairt Gaeilge le chéile. Ní tharlionn sé, agus chuala mé an faoistín uaithi, "I don't like Irish, but my mom wants me to speak it." Ouch!

Thosaigh mo cheolchoirmeacha samhraidh ag bun mí Iúil. Tá sceitimíní orm a bheith amuigh ag seinm aríst. Áirím uaim é ar feadh an geimhridh.

Gaeilgeóir le Díol nó ar Cíos

Dá mbuafainn an crannchur lá éigin, ba mhaith liom Gaeilgeóir a fháil ar cíos.

B'fhéidir ré mí amháin, bheadh cónaí orthu i ár dteach linn, agus bheadh Gaeilge an dlí.

Bheadh sé/sí so-fhaite ar feadh an lae le haghaidh comhrá. Agus ós rud é go mbeinn saibhir le déanaí, íocfadh an post an-mhaith. Thabharfainn aire ar gach caiteachais ar ndóigh. Ní gá orthu ach a bheith deas le na páistí, ag tabhairt moladh ar mo chuid chócaráil, lig orthu go raibh siad sasta a bheith ann liom, agus Gaeilge a labhairt. Ó agus a bheith foighneach le mo cuid Gaeilge.

Ní bheadh an post i gceist ro-dona, ceapaim. Post tarraingteach atá ann, meas tú?

Ó bun go barr, Gaeilge do chách!

Is maith lenár cat creacailte TG4. Cúla 4 a bheith specificiúil.
Sa ghrianghraf seo, tá Nora an Cat ag faire Tum Ollie Tum le Niamh.
Moncaithe. : )

Ba é sin an t-aon uair amháin gurbh fhéidir leo fanacht in aice le chéile gan troid.



Bfhéidir go tosnóidh sí a rá, "Miú" in ionad "meow" anois, meas tú?

Bhuel! Is maith liom a bheith le rá agam gur thosaigh Niamh ag úsáid níos mó focail Gaeilge, agus chualatar a céad abairt Gaeilge! Bhí sí níos moille a labhairt ná Anna (Béarla agus Gaeilge), ach faoi dhéireadh, tá briathar Gaeilge le chloisteáil as a béal. Níl a fhios agam má tá sé mar seo le paistí eile, ach le mo chlainn, thosaigh siad ag cur isteach ainmfhocal i bhfad níos easca agus luath ná na briathar. Mar sin, bhí fhios agam go raibh céim nua i gceist againn nuair a thosaigh na briathar ag teacht freisin. Bhí sí ag dul chun cinn!

Is maith léi a bheith conspóideach. Déanann sí cluiche as.
"Tá." "Níl."
"TÁ!" NÍL!" etc.
Insíonn sí dom cén taobh den argóint atá mé sular a thosimid. : )
Déireann sí na hainimhithe: capall, bó, muc, éan, péist, lacha (mar lala), cearc
Fósta, cloisim: Oíche mhaith, codladh sámh, gráim thú, tá sé ag cur báistí/shneaca [sic], bainne, úll, leite, léine, bróga, bríste, geansaí, cóta, tine, leaba, léamh leabhar, cluidín, cnaipe, Slán!
...agus níos mó gach lá. Cuireann sé sceitimíní orm iad a chloisteáil- gach focal nua atá aici!


Anois, tá ceist agam daoibhse, a Léitheóirí:

Tá cúpla cairde eile agam atá dá-theangach, tógtha le Fraincis agus Béarla. Chaith siad cuid den am sa Fhranc agus cuid eile i gCeanada. Nuair a bhí siad sa Fhranc, agus an saol ina dtimpeall as Fraincis, d'úsáid siad Béarla sa teach. Dá réir, nuair a bhí siad i gCeanada, d'úsáid siad Fraincis amháin, mar bhí sé an-tabhachtach do na tuismitheóirí go mbeadh a gclann foirfe dá-theangach - agus tá siad. Foirfe. Iontach.

Ar aon nós, nuair a bhí siad ag iarraidh teanga amháin a chloisteáil, agus bhí an paiste ag úsáid an teanga eile, lig siad orthu nach raibh siad in ann an paiste a thuiscint, ag fanacht leo an teanga a aithriú. Tá fhios agam go raibh críochtháirge maith acu, ach tá eagla orm go gcuireadh an slí sin isteach ar na paistí, nuair atá fhios acu gan dabht gurb fhéidir leat iad a thuiscint, níl tú ach a bheith contráilte. Níl mé ag iarradh a bheith cancrán ina dtuirim.

Cad a cheapann sibhse? Rinne mé an cleas sin ar maidin agus í ag fás reidh ar scoil, agus d'aithrigh sí go Gaeilge, ach b'fhéidir an rud a chur i gcuimhne, ná déan é mar dlí - má tá siad ag streachail an focal a fháil nó rud mar sin, ná bí sotaire faoi.

Aiseolas?

Achoimre mí Deireadh Fomhair 's Samhna

Tá dhá mhí caite ón uair déireadh gur scríobh mé ann anseo. Thosaigh Anna, m'iníon is sine ag freastal scoile, 's d'aithrigh sé gach uile rud: rudaí maith 's rudaí níos deacraí. Bhain don Gheailge buille mór nuair a thosaigh Anna ag caitheamh an lae in áit lan Béarla. Níor dóigh liom go mbeadh saol an tí chomh diffriúil mar atá sé. Ní féidir liom a rá cén fath go raibh deacreachtaí agam Gaeilge a úsáid nuair a bhí mé níos gnothach, 's ag fás cleachtú le sceidéal nua, ach bhí. D'fhás mé uafasach mí-ríalta leis nuair a bhí roinnt ama gearr agam léi: uair sular a dtosnaíonn scoil, uair sos i ndiadh scoile do sneaic, am suipéar, agus uair ag am codlata. Go deimhin, tá sach am ann, ach gearrtha i bpiosaí bíodacha, tá sé níos deacair sreabhadh a fháil. Bhí Anna gan suim i nGaeilge freisin, nuair atá gach aon duine ina saol seachas mise ag labhairt Béarla léi. Measaim go bhfuil sé nádúrtha a bheith praiticiúil, 's nach bhfeiceann sí úsáid uirthi (an Ghaeilge), si cuma léi faoi.
Ní raibh Niamh ag úsáid mórán focal Gaeilge agus do fath éigin amadach, bhí eagla orm á úsáid léi. Tá mé criothnaithe ag smaoineamh mar sin! Tá fhios agam go maith gur féidir léi seacht teanga a fhoghlaim i gcomhthráth; ní bheidh trioblóid aici le dhá teanga. Ach cé go raibh sí chomh diffriúil na Anna, ag teacht chun teanga níos moille, tháinig faitíos orm.

Bhí cúpla seachtain ann, tá naire orm a rá, go raibh mé réidh á éirí as. Cheap mé go raibh an broinglóid gan dóchas, dairíre. Ní chreidim go raibh sé chomh dona sin, ach bhí.
Agus níl a fhios agam cén fath a bhfuil an infheistíocht tochtmhar seo agam sa teanga seo, ach tá! Nuair atá teip orm maidir leis na teanga, téim faoi bhrón! Níl fath ann dó go fírinneach. Níl aon duine ag tabhairt airgead dom an teanga a labhairt. Is cuma le gach duine seachas mé féin. Ní bheidh fearg ar aon duine má stopann mé. Ní bheidh athas ar aon duine mé coinnim. Ní bheidh duais agam má tá saghas éacht agam leis. Ach tá an brionglóid craiceáilte seo i mo chroí, agus creidim gur chur Dia ann é.

I ndéireadh, tá athas orm a rá anocht go raibh lá lan le Gaeilge againn anseo inniú, agus dá mbeadh tú anseo linn, rachadh tú i bhfeidhm orainn. B'fhéidir, mura criticeoir gramadach tú.

Léigh mé alt áit éigin go dúirt nach foghlaimíonn paistí focal as teilifis. Bhí argóint acu go raibh comhrá beo le duine beo os a gcomhair an slí is fearr dóibh agus níor fasann a stór focal ag faire teilifis nó fiseán mar sin. Cé go tagaim leo nach ionadaí é teilifis, níl ceist ann go bhfuil duine beo i bhfad níos fearr, agus in fhirinne, ní cosantóir teilifis mé in aon chór go hiondiúil, feicim le mo shuile 's cluasa féin go foghlaimíonn Anna ón cartún ar TG4! Tá mé ag tabhairt uair screen time di mar sos 's duais tar éis a obair bhaile, agus i gcónaí, tá Horseland uathi! Níl mé i ngrá le gach duine air, ach is maith léi é, agus d'fhoghlaim sí trí focal as inniu! Níl mise ag gearan!

Muise, céard a chaill muid an dá mí seo chaite? Caithfidh muid teannadh le chéile.
Oíche Shamhna...

Bhí banphrionsa agus Bóin Dé againn an bhliain seo. Bhí Anna ag iarraidh a bheith Calypso as Horseland, ach ag deireadh an lae, ba banphrionsa í arís.

Ach fuair muid rud eile mar bharr ar milseáin. Nuair a tháinig muid abhaile ón milseáin bailiúchán, bhí puiscín ann in éineacht linn!



Nora is ainm di. Tá sí ag éirí go maith linn, ina cónaí sa scioból, ag breith ar luch, ag dul sa tóir ar Niamh, 's ag glacadh néal codlata ó am go hám ar ár ngluine.
Is puisín deas í, agus breisiú breá don ár teaghlach beag.






Má bhí tú ag léamh an t-Earrach seo chaite, b'fhéidir gur cuimhin leat an Bouli 's Sibelín go ndearna mé as cré. Bhuel, bhí fhios agam nach raibh siad do-briste, ach aililiú, níl mórán fagtha díobh anois!

Tá Sibelín gan sron, eireaball capaill, cos amháin, géag ar bith, cluas amháin, 's leath sciorta.
Saol garbh doiligh aici.
Cailín bocht.

Ach féach ar an cuma sasta atá fós uirthi!
Tá ceacht ann dúinn go léir. ☺

Celtic Colours Festival, tar ar ais!

Nach iontach an t-am a bhí agam ag an fleá cheoil Celtic Colours, an seachtain seo chaite!

Bhuail mé le Mícheál O Súilleabháin, Máire O Keeffe, Brian O hEadhra, Fidil, Gay & Seán McKeon, Laoise Kelly, Liam O Maonlaí, Maighread & Tríona Ní Dhomnhnaill, Mairéad Ní Mhaonaigh, Seosamh O Neachtain, agus Brendán Begley 's a mhac is sine. D'iarr na heagradóirí díom a bheith mar saghas ambasadóir do na hEireannaí nuair a bhain siad an fleá cheoil amach. Reitigh siad cóisir dóibh i ndiadh an chéad ceolchoirm, agus bhí cuireadh agam don dálas sin, a bheith le fidil i mo lámh 's Gaeilge ar mo theanga le haidhaigh fáilte cairdiúil a chur, agus iad a dhéanamh chomh compórtach más féidir.

Ach níl pioc cruthúnas agam. Chas mé ceol leo ag an seisiúin, 's bhí cómhrá, bia 's deoch againn le chéile ag suipéir 's cóisir, ach tá mé gan fianaise. Tá mé lán le cuimhne iontach mar sin féin!

Thug mé mo cheamara liom, ach dóigh éigin, las sé ina aonar taobh istigh mo spórán, agus bhí an cadhnra marbh nuair a thug mé amach é a úsáid. O bhuel! Sin an slí!

Seo fiseán de cuid de na ceol a bhí le chloisteáil ann. Bhí sé thar barr. Bhí mé ar muin na muice, dairíre.

Tá mé an-buíoch as an seans a bhí ann, cuid mór cómhrá Gaeilge a fháil (buíochas le Dia!) ag eirí cairdiúil le daoine luachmhar, 's sean-chairde a fheiceáil arís.

An-am ar fad.

Scéal brónach

Téann mo phaidreacha suas don teaghlaí bochta na píolótaí i gConamara...

Nach cruálach an saol uaireanta.

Ná caill an bus!

Thosaigh Anna ag freastal scoil an bhliain seo. Cár imigh an t-am? Is breá léi é. Bhí sceitimíní uirthi á thosú agus d'aithrigh a clog inmheánach cheana! Tá sí ina seasamh go moch ar maidin ina aonar go hiondiúil anois. Níl orm í a dhúiseacht. Is cailín an-cairdiúil í, agus is breá léi ag caint 's ag sugradh le na paistí eile.

Ach dar léi, foghlaimíonn sí na rudaí céanna gach lá. Tá an comhrá céanna againn gach trathnona.

"Céard a fhoghlaim tú inniu?"

"An rud céanna mar inné."

Tá sí ag marcaíocht ar an mbus gach lá, agus tá siúl fada againn an bus a fháil freisin. Tuigim go bhfuil achar níos foide ag duine éigin, ach mo léan, ar an cnoc seo? Agus sa bhaisteach, sa gheimhreadh, ag siúl le beirt phaiste beaga i troithe sneachta? Níl sceitimíní orm faoi. Chuir mé pictiúr den cnoc ar an mblag an samhradh seo chaite: ach ní sa griangraf ach an deireadh ; nuair atá muid ag an áit sin, tá muid tar éis ag siul sé nóiméad. Agus ar ndóigh, ní hé an bhealach síos é an fadhb: ach ag teacht anuas aríst!

Niamhín bocht, bíonn sí ag iarraidh dul le hAnna ar an mbus. I gceann cúpla bliain gearr, rachaidh, mo Stór. Tiocfaidh an lá go mbeidh tú tinn tuirseach leis!

--------------------

Is mian liom gur tosnódh Anna an cluiche seo arís, mar tá an fhoirm 's freagra mícheart aici leath chuid den am anois. Tá mé ag déanamh mo dhícheall Gaeilge a úsáid go heisiach san oíche ó mbíonn sí in áit Béarla ar feadh an lae anois. Níl sí ag déanamh ro-dona ag labhairt Gaeilge liom, tá sé beagáinín nádúrtha di, ach caithfidh mé a bheith an-dícheallach go fasfaidh sí níos laidire agus féinmhuiníneach leis.

------------

Is é lá daor againn inniu, agus níl sé ach a h-ocht a chlog ar maidin fós! Rug Niamh ar mo ríomhaire glúine a bhí ar bhord agus mé ag cur amach an bruscair. Thit sé ar an úrlár, agus tá bloscadh bainte as an scáileán, díreach ó thaobh amháin gon taobh eile, ó coirnéal go coirnéal. Is cuma léi, ach bainneann sé go mór le m'fhear chéile 's mé féin! Míle dollar, imithe i nóiméad, ach coicís oibre go hiomlán ag teacht. Sin an slí! Feicim na súile móra gorma sin ag féachaint orm go neamhchiontach, agus coinneann sí ar a bealach chun chéad rud eile. Ní raibh mé crosta léi - cén chaoi go bhféadainn a bheith? Ní thuigeann sí cúrsaí airgid, nó an ciall idir saor agus daor. Tá siad díreach mar a chéile dar léi!

An leigheas? Ullmhaigh pota tae nua. Le cupán te i do lámh, tá radharc níos fearr den domhain agat. ☺