Aithriú Mór

Hé a chairde! Is fada ón uair déireadh go raibh mé anseo nó a raibh mé ag úsáid Gaeilge go rialta. Scéal fada, drámata, ach coitianta. Uafasach, ach uafasach coitianta freisin.
Phléasc mo theaglach; níl mé 's m'fear chéile le chéile níos mó. Tar éis cúpla droch-bliana i ndiadh deich mbliana deacair ag caitheamh go dona linn, tá sé críochnaithe. Anois tá mé i mo mháthair amháin. Fuair mé mo chéad post ón 1997... Ba bean an tí mé le dhá bhliain déag. I measc an praiseach mór sin, ní raibh mórán Gaeilge le chloisteáil asam nó sa teach ar bith. Tá eagla orm go bhfuil sé ro-déarnach á fháil ar ais, go mór mór go bhfuil mé as baile go minic, 's na páistí ag fanacht le daoine eile, Béarlóirí iad uilig ar ndóigh.
Chaill mé féin cuid mór. Rinne mé iarracht nuachtán Gaeilge a léamh, 's in fhirinne, ní raibh mé in ann á thuiscint.. Náirithe.
Mar sin, tá mé ag cromadh go híseal a scríobh mo "cúpla focal" lag a chleachtadh 's dúshlán a thabhairt orm féin.
Bhog mé le mo cháilíní go áit nua. Tá saol nua ar fad againn, ach tá muid sasta a bheith le chéile le suimhneas.
Buíochas le Dia...

Ní fhaca tú, an bhfaca?

Is fuirseoir í Niamh.

Thosaigh sí ag canadh :

"A' cockatoo mo Shéamaisín, mo Shéamaisín mo Shéamaisín... "

agus í ag féachaint orainn leis an cuma uirthi a rá, bhuel? bhuel? Gáirigh! Tá sé greannmhar!

A Ghaeilge, cá bhfuil tú?

a Chairde,
Faoistíní duit anocht.
Tá ár nGaeilge sa leithreas. Tá mé chomh náirithe.
Ní raibh comhrá mhaith amháin againn i míosa anois. Aithrím go mbeidh mé ag tosú ag an tús arís má tosnaím  i gceart.
Tá mé ag smaoineamh faoi scriosaracht an tuairisc "raise my children to be bilingual with Irish Gaelic" de mo bhlag, an jab chomh uafasach atá déanta agam. Níl mé ag iarraidh maíomh mícheart nó meabhlú a dhéanamh.

B'fhéidir go ndéanfaidh mé iarracht níos mó scríobhneóireacht ag déanamh anseo mar cleachtu dom. Gan duine ag comhrá liom, nó 'ag rith liom' mar a déarfá, tá teip orm.
Feicfidh muid, a chairde. Níl fhios agam cén chaoi á dhéanamh.
Focal ar fhocal, is dócha. Cuir isteach frása anseo 's ansin agus mé in ann, agus céim ar chéim, tiocfaidh muid ar ais dó. Níl fhios agam céard a tharla, ach níl sé ar aghaidh m'intinn. Caithfidh mé iarracht d'aon ghnó a dhéanamh á úsáid na laethanta seo- is fíor obair intinne é.  Ní raibh sé mar sin bliana eile - bhí an fonn chomh laidir orm, bhí an Ghaeilge sa chéad deich rudaí in m'intinn.

Ar aon chaoi, seo mé, ag céim amach, ag déanamh rud eicínt sa teanga álainn seo.
Seo mo dhícheall anocht - an uair is faide a chaith mé as Gaeilge le tamaill náireach fada anois.

Ach maidir leis an scolaíocht bhaile- tá muid ag dul chun cinn go hálainn. Maidir le gach rud eile tá rudaí ag teacht go hálainn. Tá sláinte mhaith ag achuile dhuine, (buíochas le Dia!), tá muid cairdiúil le chéile. :) Is breá liom an scolaíocht bhaile, agus is dóigh liom gur bhreá le na gcailíní freisin é. Thosaigh Niamh an bhlian seo, agus tá sí ag tosnú ag léimh go maith, agus ag cur uimhreacha le chéile. Tá sé corraitheach í a fheiceáil ag léamh a chéad focail.

Lá amháin an samhradh seo, rinne muid níos fearr agus muid ag an Highland Village, in Iona, Cape Breton. (Tá turas google ann ar an suíomh - féach ar!) Áit do-chreidte álainn mar atá so-fheicthe sa bpictiúir seo. Tá Gaidhlig ag an cuid is mó de na dhaoine ansin, agus na hamhránaí Gaidhlig is fearr ar an oileán, nó sa tradisiúin, atá ann. Bhí an eagla orm amhráin a chanadh dóibhsan, nuair a chuir siad orm amhráin Gaeilge a chasadh dóibh. Chán mé Cúnla. 

Muise- sin é anocht. Am codlata.

Beannachtaí libh.
Feicfidh muid a chéile arís anseo, le cúnamh Dé.

Coinneann an Cath

Bhuel, a chairde, is sibhse mo phobal Gaeilge amháin, fiú lag mar atá sé.

D'airigh mé uaim sibh!

Tá muid ag baint sult as an scolaíocht bhaile, agus tá mé lan sasta leis an cinneadh.

Bhí sé ceart dúinn, mar a déirfeá.

Tá sé deacair, cinnte, ó am go h-am, ach is breá liom ag foghlaim in éineacht léi, ag cabhrú léi, an baint atá agam lena cuid staidéar.

Ach níl muid ag caitheamh ár laethanta sa Ghaeilge mar a cheap mé ar dtús.

Tá mé fós ag múineadh na habhar acadúil as Béarla (uimhríocht, stair, litriú, Béarla, tíreolaíocht, ceol, sláinte, ealaín, srl), agus níl mé ag fáil mórán seans don Ghaeilge.

Bhuel, nuair a stop mé agus thosaigh ag smaoineamh in ionad ag gearán faoi, réadaigh mé gur féidir liom á úsáid le gleacaíochta (cé go bhfuil mé ag comhaireamh aríst 's aríst eile!), damhsa, 's má tá mé dílis leis i ngach idirghníomhaíocht eile, tá seans feabhsú ann - ach braitheann sé ormsa go háirithe.

Rinne muid tríd séasúr tirim i dtaca leis an Ghaeilge, nuair a bhí mé ag fás eolach ar an saol, sceideal, 's freagracht nua atá againn anois. Ach le smacht, tá deis foirfe fós ann.

Beidh dóchas agam go deo!

Rinne muid é

Thosaigh muid ag déanamh scolaíocht bhaile - inniu.

Seo Anna ag an gclár dubh ag lig uirthi gur múinteóir í don ghrianghraf.

Míle fath don cinneadh, ach cinnte gur í an Ghaeilge ceann díobh.

Tháinig maith air. Thaitin sé le hAnna, 's mé féin freisin.

Niamihín... bhuel, scéal eile fuithi. Bhí sí ceart go leor ar dtús, ach tar éis uair gu leith, bhí sí crosta nach raibh cliuche i gceist, agus a turnsa a bheith ina mhúinteóir.

Tá mé ag tnúth le na seachtaine ag teacht. Is an-dalta í Anna. Is breá léi foghlaim.

Níl cliú ar bith agam cad atá ag tarlú i bhur saolta, is oth liom a rá, mar ní raibh mé ag léamh an rolla blagáilaithe le míosa anuas. Mar a bhíonn gach bliain, táim gnóthach ag seinm céilithe dhá nó trí uair sa seachtain ar feadh na míosa te samhraidh. Beidh mé críochnaithe leis an séasúr seo ag déireadh mí Fomhar, réidh don bliantúil geimhriúchán nuair tógann an fhidilín bocht a háit maisiúil ar an mballa, déanaim dearmad faoin ochtó céatadán de mo stór foinn, agus éiríonn mo lamha docht.

Sin slí an saoil na laethanta seo.

Buailfidh muid na leabhar mar sin, agus b'fhéidir go mbeidh céilíthe beaga againn féin in ár dteachín. Níl aon céilí mar do chéilí féin, b'fhéidir, in aice le do thinteán féin.

Samhradh na Gaeilge ... agus scoil an bhlian seo chugainn?

Tá an Samhradh tagtha faoi dhéireadh anseo. Bhí mé ag caitheamh geansaí agus seaicéad fiú an seachtain seo chaite, dá gcreideadh sin.

Ach anois, agus Anna ar ais sa bhaile arís linn, tá muid in ann atmaisféar Gaeilge a chruthú.

Tá sé suimiúil dom na rudaí beag bídeach atá abailte spreagadh a thabhairt ar dhuine.

Mar shampla, ba Lá Canada ann ag bun mí Iúil, agus chuaigh muid go ceolchoirm mór pobail. Ghlaoigh siad orm uair sular a thosaigh sé a sheinm in ionad pianodóir eile a raibh tinn. Muise chuaigh muid agus chonaic Anna grúpa cailíní ag déanamh damhsa tradisiúinta Albannach. Níor stop sí fós ach ag damhsa timpeall an tí ar nós na cailíní sin! Freisin, bhí fear ann - líofa i nGaidhlig na hAlban agus iontach maith i nGaeilge freisin. Tá fhios aige go bhfuil mé ag tógáil na cailíní le Gaeilge agus tá an-meas aige ar an aidhm; dá bhrí sin, cabhraíonn sé nuair atá seans ar bith aige. Ní raibh ach cúpla abairt acu le chéile agus mé ar an ardán, ach ní chreidim an difríocht inti anois. Chuala mé níos mó Gaeilge aisti inniu ná chuala mé an trí míosa seo chaite!

Go raibh maith agat, a Ghoiridh!

Tharla an rud céanna i mí Marta nuair a bhí rang Gaeilge againn le chéile ag an ollscoil. Bhí Anna 's mé féin san ard rang le chéile- páiste sé bhliana d'aois agus a máthair. Bhí na daltaí go léir eile

ag freastal an ollscoil. Bhí siad sna ficheadaí, agus bhí Anna i bhfad níos fearr ná siadsan! Bhí an-ionadh uirthi faoi! Bhí sé iontach grannmhar di, a bheith réidh leis an freagra ar gach ceist, agus gach duine eile ag folú ón múinteóir nuair a chuir sí ceist. Bhí mé an-brodúil aisti, go mór mór mar bhí sí néirbhíseach ar dtús. Bhí sí muiníneach ag an déireadh!

Abhar eile, a Léitheóirí, má tá aon duine fós ann : tá mé ag smaoineamh faoi scolaíocht bhaile. Céard a cheapann sibhse?

An bhfuil smaointe agat ar an abhar sin?

Dar ndóigh, beidh Gaeilge san áireamh inár gcuid abhair. An fhírinne a rá, sin fath mór don smaoineamh.

An bhfuil aon moladh agaibh maidir le leabhar 's achmhainn eile? Is féidir linn na leabhar atá agam cheana féin a úsáid, ach bheadh achmhainn beartaithe do pháistí níos fearr is dóigh liom. Tá Buntús Cainte agus Teach Yourself Irish agam. Feicfidh mé ar litriocht, ach is fadhb mór é an t-airgead. Tá an-suim agam in aon achmhainn úsáidte atá agaibhse! Inis dom fúthu!

Béarla le Blas Gaelach

Did dhaoibh, a chairde,

Aithním gur deacair liom a chur in iúl as Gaeilge. Agus na cailíní ag fás, tá siad ag iarraidh abhar níos deacraí a phlé, agus in fhírinne, níl mé á dhéanamh go ro-mhaith an Ghaeilge a chothabháil - ná hiadsan ach oiread. Bhí mé ag léamh tríd an scríobhnóireacht anseo ó cupla bliana ó shin, agus níor chreid mé cuid de. Níor cuimhin liom cuid mór de, go mór mór go raibh Anna ag úsáid Gaeilge chomh minic 's maith an uair sin. Níl sí anois, ar chor ar bith. Is cailín as a ré féin í, den aoisghrúpa féin, gan mórán suim i rud gan brí di ag an am seo. Táim muiníneach, mar sin féin, nuair atá sí níos sine, tiocfaidh sí ar ais di. Ach fós, ba bhreá liom a bheith ar ais chun áit nuair a bhí mé ag cloisint Gaeilge sa teach liom, as béal diffriúil ná mo bhéal féin!

Úsáideann Niamh í, ach ní minic i bhfoirm abairt. Cuireann sí ainmfhocal Gaeilge isteach abairt Béarla an cuid is mó den am, ach cuireann sí struchtúr Gaeilge ar na habairt Béarla! Níor thuig mé séard a bhí ag tarlú ach an seachtain seo chaite.

Déirfidh sí "She is with long hair." nó "He is with that green léine." Agus bhí mé trí chéile faoin bunús de, ach faoi dhéireadh, d'oibrigh mé amach séard a bhí sí ag déanamh - ag aistriú le chun seilbh a thaispeánt!

Is léi na bróga sin.

Aistriuchán eile a dhéanann sí- go hiondiúil, roghnaíonn sí an réamhfhocal ceart do Ghaeilge ach le cuma aisteach as Béarla-

"I am giving attention on her."

"He has love on his máthair."

"Show to me it!"

Tiocfaidh sé. Níl imni orm níos mó. Déanfaidh mé mo dhícheall agus feicfidh muid.

Tá súil agam go bhfuil sibh go léir sasta 's sláintiúil i bhur gcóirnéil den domhain. : )

Mí na Nollag 2010

Toisc gur máthair bródúil mé, seo trí pictiúir nua go ndearna muid an déireadh seachtaine seo chaite.

Gach Nollaig, tabhairim ar m'fhear chéile suí síos le linn cúig nóiméad le haghaidh an grianghraf bliantúil Nollag.

Seo hiad toradh mo chéasta dó. : )

Ok, feicim nach raibh seans ar bith aige suí síos.

Fear bocht. I gceann daichead bliana, beidh athas air go ndearna mé é, nach gceapann tú?

Is dóigh liom e.

Toisc go raibh bolg Anna mí-shasta lá amháin 's chaill sí scoile, rinne muid cúpla ceachtanna sa bhaile: ceacht Gaeilge, ceol, mata. Seo cúpla shampla díobh.

Múinteóir atá Aosta Sé bhliana?

Is í! Mo Anna bheag, cúig nóiméad ó shin, chuala mé í sa ngarraí in aice linn ag sugradh le na páistí comharsana mar is dual dóibh. Ach inniu, ní raibh banphrionsa an ábhar an lae, (faoi dhérieadh!) ach Gaeilge! Bhí sí ag múineadh na páistí eile cén chaoi a chomhaireamh go dtí a deich. " A h-aon, a dó, a trí, a ceathair..." chuala mé arís agus arís eile. Ar fheabhas!

Bheadh sé go iontach dá dtosódh sí a bheith bródúil as an nGaeilge in ionad náirithe, dá dtuigeadh sí cé chomh speisialta atá sí 's a deirfiúr óga a bheith tógáil leis an nGaeilge.

Ceol do mo Chluasa

Juicy Juicy!!!

Cheap mé go dúirt sí

, ach ní dúírt.

Gaeilge Niamh atá le plé agam-

Bhí sí ag béacaíl, agus níor thuig mé, ach chuala mé "Juicy!! Juicy!!"

Is é a bhí i gceist aici ná "Dúisigh! Dúisigh!"

Tá mé ag foghlaim gach lá í a thuiscint níos fearr, an cailín bheag 's a cuid Gaeilge briste breá. Níl a cuid Béarla níos fearr mar sin féin, tuigeann tú.

Cuireann sí an litir N ar chuid mór focal le guta ar déireadh-

hata > hatan

cóta > cótan

bríste > brísten

Cloisim "Ba mhaith mé iógurt," agus "tá mé ocras orm." Tiocfaidh an gramadach ceart. Tá mé lán sasta focal Gaeilge ar bith a chloisim aisti! Tá rudaí diffriúil di-se, mar tá beirt "Gaeilgeóirí" aici ina saol- ní raibh ach mé féin ag Anna - ach cloiseann Niamh mé féin agus Anna - 's anois, ceapann sí go dtuigeann gach duine Gaeilge. Ó am go h-am tá sí trí chéile lena seanmháthair 's nach dtuigeann sí í. Úsáideann sí Gaeilge léi agus ní thuigeann sí cén fath nach dtuigeann a seanmháthair í. Bhí fhios ag Anna i gcónaí cén teanga a úsáid le daoine éagsúla, ach níl fhios maith ag Niamh. Bhí sé an-soléir d'Anna go raibh teanga diffriúil i gceist agus na suite diffriúil gur ceart dóibh. Ní mar sin le Niamh bocht. Níl sí ach trí bliana fós; níl eagla orm faoi. Tiocfaidh sé sin freisin!

Bhí sceitimíní orm anocht, mar thosaigh Anna 's mé féin ag obair le Buntús Cainte le chéile. Rinne sí an chéad trí ceachtanna! Léigh sí iad! Bhain sí sult as na pictiúirí seafóídeach (mise freisin- híhí) ach bhí ionadh orm a í chloisteáil ag léamh an Ghaeilge! Ós rud é go raibh sé greannmhar le na pictiúirí, ní hé obair a bhí ann di - bhí sport ann! Foirfe! Go raibh míle maith agat, a Ghreann! agus Gael Linn.

Rud eile ag cur aoibh sona orm - ag cloisteáil Niamh, leis an glór óg sin, ag canadh Ím Bím Babaró, Lámh Lámh Eile, agus An bhFaca Tú Mo Sheamaisín liom!

Fuaim alainn do mo chluasa!!

Thit Anna i ngrá le 'Sé an Trua nach Mise Bean Pháidín nuair a chonaic sí an taispeántas Anam an Amhrán ar TG4. Canann sí go minic é, lena n-áirítear ar thuras lena seantuismitheóirí - chan sí do na daoine eile ag an pairc campála, ag cur ar fáil an aistriúchán agus achoimre plota as Béarla! Bhí siad an-tágtha léi, dar ndóigh.

Cé nach bhfuil ach dhá seachtain againn fagtha sular a tosnaíonn scoil arís, tá muid ag dul chun cinn leis an nGaeilge. B'fhéidir go bhfuil sé mall ag teacht, ach is maith é aon feabhsú ar bith.

Seo muide i ndiadh eaglais an seachtain seo chaite.